44.

"Nie wolno być aż tak logicznym, żeby sądzić wyłącznie po następstwach. Człowiekowi bardziej przystoi sądzić po intencjach".

*****

- Nie ma mowy, Idalia, nigdzie nie idziesz! Jesteś na urlopie zdrowotnym! - oczy Wiktora rzucały iskry.

- To jest naprawdę wyjątkowa sytuacja - odpowiedziała kobieta spokojnie, próbując się podnieść z kanapy. Szczepan pokazując, że podziela zdanie bruneta, wbił się łapkami w jej koszulkę. - Ałć, faceci, wszyscy jesteście tacy sami! Ale ciebie, kocioł, przynajmniej mam czym przekupić.

Biorąc kotka na ręce i przerzucając sobie przez ramię, chwiejnym krokiem poszła do kuchni, żeby napić się wody i przemyć zaczerwienioną z bólu twarz. Oraz przekupić.

- Będziesz się boczył, czy mnie zawieziesz? - przyjaźnie poklepała bruneta po plecach.

- Popełniasz błąd - wstał.

Poirytowana usiadła na krześle.

- Czy gdybyś spotkał na ulicy rodzącą pacjentkę, odmówiłbyś jej pomocy z powodu gorszego samopoczucia?

- Oczywiście, że nie, ale to jest zupełnie inna sprawa.

- To jest taka sama sytuacja. A ty się czepiasz tylko dlatego, że dotyczy mnie, a nie ciebie. Dzwoni do mnie moja depresyjna pacjentka, Klaudia, nastolatka samotnie wychowująca synka. Ustabilizowana dotychczas i przekazana innemu terapeucie na czas mojego urlopu. Dziewczyna, która naprawdę dobrze sobie ostatnio radziła dzwoni i płacze tak, że nie jestem w stanie niczego zrozumieć. Wie, że mam problemy ze zdrowiem, a mimo to dzwoni właśnie do mnie. O czym to twoim zdaniem świadczy?

- Wyłącznie o tym, że jesteś nieuleczalną pracoholiczką, w dodatku za dobrą. Chodź, skoro musisz, ale czekam na ciebie w samochodzie. A kiedy skończysz, masz wreszcie odpocząć, obiecaj!

- O tym, że to naprawdę jest ważne, ale z chęcią przyjmuję warunki - uśmiechnęła się krzywo, odkładając uśpione zwierzątko na kocyk. Tym razem, choć niechętnie, skorzystała z pomocy kul.

*

Pod drzwiami mieszkania Klaudii stała wysoka kobieta w średnim wieku. W pierwszej chwili jej obecność zdziwiła psychiatrę, ale zaraz potem dostrzegła uderzające podobieństwo rysów twarzy.

- Idalia Cichocka, jestem lekarzem córki, co tu się wydarzyło? - wyciągnęła rękę. Uścisk był pospieszny, niedbały i nieznajoma się nie przedstawiła.

Starała się za to nie okazać zdziwienia, że została rozpoznana, Idalia instynktownie wyczuła, że słowo "psychiatra" tym razem należy sobie podarować. Z postawy rozmówczyni wręcz biła defensywa. Lekarka uświadomiła sobie w jednej chwili, że czeka ją naprawdę niełatwe zadanie.

- A co ma się dziać, najpierw wydziwia, a potem nie chce mnie wpuścić - oskarżycielsko, agresywnie machnęła pięścią w stronę drzwi. Cierpliwość nie była jej mocną stroną.

- Tylko same z nią kłopoty - perorowała kobieta na tyle głośno, że wszyscy sąsiedzi dookoła znali już problem nastolatki. Brunetce zrobiło się żal pacjentki. - I sama się naprasza, mnie tam do przyjazdu wcale nie było śpieszno, kiedy szykuje kolejny.

Idalia, znacząco kładąc palec na ustach, stanowczo zapukała w drzwi. Słysząc płacz dziecka, poczuła lekki dreszcz niepokoju.

- Świruje i świruje, zawsze taka była, byle wszystko po jej myśli! Histeryczka, kombinatorka! - matka nie dawała za wygraną, ale głos trząsł jej się z niepokoju, nie oburzenia.

Idalia spojrzała na nią uważnie.

- A może po prostu córka, która tęskni za matką? Potrzebuje jej wsparcia?

Spodziewała się gwałtownej riposty, kobieta jednak nie odpowiedziała nic. Nadal stała tylko z zaciętą miną, czekając na dalszy rozwój wypadków.

- Klaudia, otwórz mi - powiedziała Ida łagodnie. - Chcę pogadać.

- Z nią pogadaj - dziewczyna za drzwiami głośno wysiąkała nos. - Jeśli nawet ciebie nie zrozumie, to wszystko jest bez sensu. Ja już tego ciągnąć nie mam siły - głos zadrżał jej niebezpiecznie.

- Ale przyjechałam do ciebie. Chcę wiedzieć, czy wszystko w porządku.

- Jasne, że w porządku. Maks wrzeszczy, bo nie chcę mu dać swojej komórki. Jest zmęczony i nie może zasnąć. Zrobisz to dla mnie?

Ida się zastanowiła.

- Klaudia, to ty najlepiej wiesz, co czujesz i co chcesz mamie powiedzieć, porozmawiajmy we trzy.

- Chyba żartujesz! To co ja mówię spływa po niej od zawsze. Proszę cię.

- No dobrze, niech tak będzie - odpowiedziała. - Chodźmy - zwróciła się do matki dziewczyny.

*

Usiadły na pustej parkowej ławeczce.

- Nie możemy po prostu iść do jakiejś kawiarni? Tyle tu tego macie - burczała kobieta, nieco onieśmielona obecnością psychiatry.

- Tak - jeśli ci bardzo zależy. Ja myślę, że świeże powietrze dobrze nam zrobi, a brak tłumu dookoła sprzyja rozmowie. Zacznijmy od początku. Moje imię już znasz. Mówmy sobie na ty dla uproszczenia. To jedyna okazja, pewnie nigdy więcej się nie spotkamy.

- Iwona - kobieta nie wykazywała większego zainteresowania podtrzymaniem rozmowy.

- Jak myślisz, dlaczego Klaudia poprosiła mnie o rozmowę z tobą? - psychiatra przeszła więc do sedna.

- Bo jest głupia i niczego nie rozumie.

Rutynowo zignorowała agresywny ton.

- Mocne słowa. Spróbujesz opowiedzieć po kolei w czym rzecz? Tylko wtedy będę wstanie pomóc wam się porozumieć.

Idalia z uśmiechem i lekką nostalgią patrzyła na bawiące się dzieci, Iwona odwróciła od nich wzrok.

- Tu nie ma czego tłumaczyć: włożyliśmy z mężem wszystkie siły i mnóstwo pieniędzy, żeby ukryć ten cały wstyd, żeby jej ludzie palcami nie wytykali, a ona tak po prostu chce to wszystko zniszczyć! I przyjeżdża do domu! Co ja zrobiłam źle!

Idalia czekała, wiedziała, że nie należy poganiać rozmówczyni, nie zadawała więc na razie pytań.

- Poszła na dyskotekę, że niby do znanego klubu, niby bezpiecznie i z dużą grupą znajomych. a wróciła z brzuchem! Jak rasowa dziwka! Nawet ojca dziecka nie pamiętała!

- Została zgwałcona? - spytała Ida cicho.

- A skąd ja mam wiedzieć? - oburzyła się. - Czy mnie to wtedy obchodziło?

Okrucieństwo tych słów niespodziewanie uderzyło Idę, podświadomie ujrzała przed oczami wykrzywioną bólem podczas opowieści o własnej traumie twarz Agaty, zachowała jednak kamienny wyraz twarzy, bo Iwona z trudem powstrzymywała łzy.

- Wszystko dla niej robiliśmy, od maleńkiego dziecka. Żeby mogła w życiu robić to, co jej się zamarzy. Żeby nie musiała tak ciężko pracować jak mój mąż i o wszystko walczyć. Ona miała tylko się uczyć, nic więcej nie musiała robić. Ale od zawsze nie lubiła szkoły, zajmowała się bzdurami. Dla niej i dla syna z pracy zrezygnowałam, żeby ich na porządnych ludzi wychować, i mam teraz swoją nagrodę za poświęcone dzieciom życie - jednak się rozpłakała.

Idalia z kieszeni dżinsów wydobyła chusteczki, podała kobiecie całą paczkę.

- Syn wyjechał za granicę pracować na budowie. Dzwoni tylko, jak nie ma nic do roboty, na przykład jedzie autobusem ,a Klaudia... szkoda mówić. Wychowałam dziecko na dziwkę!

- A Klaudia popełniła błąd, który teraz swoją postawą naprawia, ty nigdy nie popełniłaś żadnego błędu, nigdy nie miałaś się czego wstydzić?

Kobieta milczała.

- Wspaniale sobie to wszystko wymyśliliście: idealne dziecko, świetna uczennica, dobry zawód, kariera, a Klaudia się nie wpasowała, poszła swoją, zupełnie do waszej przeciwną drogą. Tylko czy dzieci ma się dlatego, żeby spełniały nasze oczekiwania? Czy wyłącznie dla nich samych?

- Łatwo ci wygadywać komunały, bo nie masz dzieci - zirytowała się nagle Iwona.

Ida wahała się przez chwilę, ostatecznie się decydując, nabrała powietrza więcej, niż to było konieczne.

- Moja córka nie żyje. Więc tak, nie mam dzieci i może łatwo mi mówić. Ale przez to też łatwiej mi przekonywać, że postępujesz niesłusznie. Bo sama zrobiłabym wszystko, żeby ona przy mnie była, istniała w mojej rzeczywistości. Jakakolwiek miałaby być i cokolwiek zrobiłaby z przecież własnym, nie moim, życiem.

Z oczu Iwony popłynęły łzy. Po cichu, bez histerycznego poklasku. Twarz wykrzywił jej brzydki grymas zranionego człowieka. Niespodziewanie dla lekarki chwyciła ją za ramię, jakby musiała się czegoś koniecznie przytrzymać. Idalia się nie cofnęła.

- To mój mąż, on to wymyślił. Żeby wynająć jej mieszkanie, wysyłać pieniądze i nie utrzymywać kontaktu. Ludziom powiedzieć, że do lepszego liceum wyjechała, choć mało kto wierzył. Miało być dla jej dobra, żeby ludzie brzucha nie widzieli. I trochę dla nauczki - niech sobie sama radzi, skoro tak życie zmarnowała. A ja na to, niestety, przystałam.

- Popełniłaś błąd, ale teraz, jak i Klaudia swój, możesz go naprawić, w każdej chwili.

- To nie takie proste.

- Wszystko jest proste. Po prostu idź do twojego dziecka i mu powiedz, co czujesz.

- A jak mi nie uwierzy?

- To zależy, co jej powiesz, czy przyznasz się do błędu, czy będziesz ją oskarżać. Nie masz pojęcia, co wam jeszcze życie szykuje. Zamiast oceniać, po prostu ją kochaj.

- Kocham ją, codziennie o niej myślę i tak strasznie za nią tęsknię - odpowiedziała szczerze.

- No, to znak, że jesteś już gotowa. Teraz zwyczajnie jej to powiedz.

Wstały jednocześnie.

Idalia podała rękę Iwonie, uśmiechnęła się zachęcająco. Czekała. Wiktor wysiadł z samochodu i podszedł do nich, patrząc na Idę pytająco. W końcu lekarka zdecydowała.

- Idziemy! Zanim się rozmyślisz.

Jednak zamiast iść, kobieta rzuciła się lekarce w ramiona, omal jej nie przewracając, dziękowała nieco zbyt wylewnie.

"Jak to mówią - do trzech razy sztuka, a przypadki nie istnieją" - pomyślała wzruszona Idalia, kolejny raz wpadając w znajome ramiona.